Kök Hücre Nedir

KÖK HÜCRE NEDİR

VÜCUTTA TÜM DOKU VE ORGANLARIN YAPISINI OLUŞTURAN HÜCRELERDİR. ORGANİZMA İÇİNDE YER ALAN TÜM HÜCRELERE DÖNÜŞEBİLEN VE ANA HÜCRE OLARAK TANIMLANAN KÖK HÜCRELER,  HASTALANAN VEYA HASARLANAN TÜM DOKU VE ORGANLARIN YENİLENMESİNDE ROL OYNAR. İHTİYAÇ DUYULAN HÜCRE TİPİNE DÖNÜŞEREK ORGAN VE DOKU HASARI YA DA KAYBINI ONARIR.

 PEK ÇOK FARKLI TÜRÜ BULUNAN KÖK HÜCRELER, KİŞİ HENÜZ ANNE KARNINDA İKEN GELİŞİMİN İLK BASAMAKLARINDA ÖNEMLİ ROL OYNAYARAK, ORGAN VE DOKULARIN OLUŞUMUNU SAĞLAR. BÖLÜNEBİLEN YAPILARI SAYESİNDE, AYNI TÜRDEN KÖK HÜCRELERİN OLUŞUMUNDA DA ROL OYNARKEN AYNI ZAMANDA DİĞER HÜCRELERE DE DÖNÜŞEBİLİRLER.

DOKUYA ÖZEL YA DA ERİŞKİN KÖK HÜCRE OLARAK BİLİNEN SOMATİK KÖK HÜCRELERİN YANI SIRA İPS HÜCRELERİ OLARAK TANIMLANAN UYARILMIŞ PLURİPOTENT KÖK HÜCRELER DE BULUNUR.

TEKNOLOJİNİN VE TIP BİLİMİNİN GELİŞİMİ İLE SON ZAMANLARDA YAĞ DOKUSUNDAN YA DA KEMİK İLİĞİNDEN DE ALINABİLEN KÖK HÜCRELERİN, BİR BAŞKA KİŞİYE NAKLİ SAYESİNDE PEK ÇOK FARKLI HASTALIK TÜRÜ TEDAVİ EDİLEBİLİR. HASTA KİŞİYE DOĞRUDAN DAMAR YOLUYLA VERİLEBİLECEĞİ GİBİ HASARLI ORGANA DİREKT OLARAK DA NAKLEDİLEBİLEN KÖK HÜCRE, HASTA VÜCUDA GİRDİĞİNDE ÇOĞALARAK ORGANİZMANIN İHTİYAÇ DUYDUĞU HÜCRELERE DÖNÜŞEREK, HASTALIKLI DOKUYU YA DA ORGANI ONARABİLİR.

SINIRSIZ BÖLÜNEBİLME YETENEKLERİ VARDIR. KÖK HÜCRELER ASLINDA SÜREKLİ AKTİF HALDE TÜM VÜCUDUMUZUN YENİLENMESİNİ YA DA GEREKEN BÖLGELERİN TEDAVİSİNİ SÜREKLİ SAĞLAMAKTADIR. TOPLU HALDE BELLİ BİR BÖLGEYE YÖNELTİLİRSE O BÖLGENİN İYİLEŞMESİNİ SAĞLAR.

GÜNÜMÜZDE İSE VÜCUDUMUZDAKİ KAN HÜCRELERİNDEN, YAĞ DOKULARINDAN VE KEMİK İLİĞİNDEN ELDE EDİLENDEN ÇOK DAHA FAZLA KÖK HÜCRELERİN KOLAYLIKLA ELDE EDİLEBİLECEĞİ BULUNMUŞTUR.

AYNI ŞEKİLDE VÜCUDUMUZDAN ALINAN DOKULARIN DA LABORATUVARDA ÇOĞALTILABİLECEĞİ KEŞFEDİLMİŞTİR. BÖYLELİKLE KÖK HÜCRELER NEREDEYSE TÜM HASTALIKLARIN TEDAVİSİNDE KULLANILABİLİR HALE GELMİŞTİR.
 

KÖK HÜCRELERİN ORTAK ÖZELLİKLERİ

UYGUN BİR BÜYÜME ORTAMINDA ÇOĞALTILABİLİRLER.

SINIRSIZ ÇOĞALMA YETENEKLERİ VARDIR.

DOKUNDUKLARI HÜCRELERE DÖNÜŞEREK HÜCRELERİN OLUŞTURDUĞU DOKU VE ORGANLARI TEDAVİ EDERLER.

KENDİLERİNİ YENİLEYEBİLİR VEYA KENDİ HÜCRE TOPLULUKLARININ DEVAMINI SAĞLAYABİLİRLER.

VÜCUDUN BİR YERİNDEKİ ZEDELENMEYİ TAKİBEN BU DOKUYU ONARABİLME VE ONU İŞLEVSEL HALE GETİREBİLME POTANSİYELİNE SAHİPTİRLER.

ERİŞKİN KÖK HÜCRELER EMBRİYO VE FETÜSTEN ALINAN HÜCRELERDEN FARKLIDIR BUNUNLA BİRLİKTE BU HÜCRELERİN ELDE EDİLDİĞİ EN UYGUN YER BAZI KEMİKLERİN MERKEZİNDE YERLEŞMİŞ OLAN KEMİK İLİĞİDİR. KEMİK İLİĞİNDE; HEMATOPOETİK KÖK HÜCRELER, ENDOTELYAL KÖK HÜCRELER VE MEZENKİMAL KÖK HÜCRELERİ DE İÇEREN FARKLI TİPTE KÖK HÜCRELER YER ALMAKTADIR.

HEMATOPOETİK KÖK HÜCRELERİN KANI OLUŞTURDUĞU BİLİNMEKTEDİR VE LÖSEMİ VE YA ANEMİ GİBİ KAN RAHATSIZLIKLARININ TEDAVİSİNDE KULLANILMAKTADIR; ENDOTELYAL KÖK HÜCRELERİN VASKÜLER SİSTEMİ (ARTERLER VE VENLER) TEDAVİ ETTİĞİ BİLİNMEKTEDİR YANİ DAMARLAR İLE İLGİLİ TEDAVİLERDE KULLANILMAKTADIR.

MEZENKİMAL KÖK HÜCRELERİNİN İSE TAHMİN OLARAK YÜZ FARKLI HÜCREYE DÖNÜŞTÜĞÜ BİLİNMEKTEDİR BUNLAR ;KEMİK, KIKIRDAK, KAS, SİNİR, KARACİĞER, PANKREAS HÜCRELERİ GİBİ PEK ÇOK FARKLI HÜCRELERDİR.

KÖK HÜCRE ELDE ETME YÖNTEMLERİ

1-SVF – STROMAL VASKÜLER FRAKSİYON

YAĞ DOKUSUNDAN KÖK HÜCRE ELDE EDİLEBİLECEĞİ ANLAŞILDIĞINDA ÖNCELİKLE YAĞIN İÇERİSİNDEKİ HÜCRELERE ULAŞMAK İÇİN ÇEŞİTLİ ENZİMATİK VE MEKANİK İŞLEMLERLE YAĞ HÜCRELERİ AYRIŞTIRILARAK GERİYE KALAN VE PEK ÇOK FARKLI HÜCREYİ BİR ARADA BARINDIRAN KOMPLEKS KÖK HÜCRE SÜSPANSİYONA SVF ADI VERİLİR. İÇERİĞİNDE YETİŞKİNDE BULUNAN PEK ÇOK HÜCRE TÜRÜ BARINDIRIR. BUNLAR FARKLI HÜCRELERE DÖNÜŞME YETENEĞİ OLAN MEZENKİMAL, KAN HÜCRELERİNİ OLUŞTURAN HEMOTOPOİTİK, DAMARLARI TEDAVİ EDEN ENDOTELYAL, BAĞ DOKULARINI OLUŞTURAN FİBROBLAST GİBİ 80-100 FARKLI TEDAVİ EDİCİ ÖZELLİĞİ OLAN KÖK HÜCRE GRUBUNU İÇERİSİNDE BARINDIRIR. PEK ÇOK HÜCREYİ BARINDIRMASI SEBEBİYLE İNTRAVENÖZ (DAMAR YOLU) İLE HASTAYA VERİLDİĞİNDE İÇERDİĞİ HÜCRELER İLGİLİ BÖLGELER TARAFINDAN TEDAVİ EDİCİ HÜCRE OLARAK KULLANILIR. İSTENİRSE SVF İN İÇERİSİNDEN HÜCRELER ÖZEL OLARAK AYRIŞTIRILARAK; AYRI AYRI ÇOĞALTILABİLİR VE FARKLI TEDAVİLERDE KULLANILABİLİR.

AYNI ŞEKİLDE BİRDEN FAZLA HÜCRENİN BİR ARADA TEDAVİ ETMESİ GEREKEN YANIK, OTOİMMUN SİSTEMİ GİBİ HASTALIKLARDA HÜCRELER AYRIŞTIRILMADAN TOPLU OLARAK KULLANILIR.
 

2-BMAC – BONEMARROW – KEMİK İLİĞİ

BMAC-KEMİK İLİĞİ  GENEL ANESTEZİ YA DA LOKAL ANESTEZİ İLE SPONGİOZ KEMİKTEN ÖZEL BİR İĞNE YARDIMIYLA ALINIR VE KÖK HÜCRELERİN SAFLAŞTIRILMALARI İLE ELDE EDİLİRLER. BİR BACAK KEMİĞİNDE ORTALAMA 440 MİLYAR HÜCRE VARDIR. BİR KİŞİDEN HEMATOPOETİK KÖK HÜCRELER ALIP BUNLARI BAŞKA BİRİSİNE (ALLOJENİK), VEYA İLERİDE AYNI KİŞİYE (OTOLOG)AKTARMAK MÜMKÜNDÜR. EĞER VERİCİ VE ALICI UYUMLU İSELER AKTARILAN HÜCRELER İLİĞE GÖÇ EDİP KAN HÜCRELERİ ÜRETMEYE BAŞLARLAR. AYRICA VERİCİLERDEN ÖNCE İLAÇ VERİLEREK KÖK HÜCRELERİN KAN İÇİNE ÇIKMASI SAĞLANIP SONRASINDA AFEREZ YÖNTEMİ İLE KANDAN KÖK HÜCRELERİN TOPLANMASI İLE ELDE EDİLİRLER. KEMİK İLİĞİ TRANSPLANTASYON MERKEZLERİNDE KULLANILAN YÖNTEMLERDİR VE ETKİSİ İSPATLANMIŞTIR.

3-PRP – PLATELET RİCH PLAZMA — KAN HÜCRELERİ

VÜCUDUMUZ EN AKTİF DAMARSAL AKTİVİTESİ OLAN BÖLGEDEN KAN ALINIR VE BUNLAR ÇEŞİTLİ SANTRİFÜJLEME YÖNTEMİ İLE TROMBOSİTLER KAYNAKLI BÜYÜME FAKTÖRLERİ AYRIŞTIRILIP ZENGİNLEŞTİRİLİR.

 TROMBOSİTLER İYİLEŞMEYİ AKTİVE EDER VE HIZLANDIRIR. YARALANDIĞINIZDA, KAN DOLAŞIMINIZ YOLUYLA HASARLI DOKULARA GİDERLER VE BÜYÜME FAKTÖRLERİ ADI VERİLEN PROTEİNLERİ SERBEST BIRAKIRLAR. BİRÇOK FARKLI BÜYÜME FAKTÖRÜ SALGILARLAR VE HER BİRİ İYİLEŞME İÇİN GEREKLİ OLAN HÜCRESEL AKTİVİTELERİ TETİKLER.

PRP (TROMBOSİT KAYNAKLI BÜYÜME FAKTÖRLERİ) NE İÇİN YAPILIR?

YENİ KAN DAMARI OLUŞUMUNU VE CİLTTE İYİLEŞME VE ONARIMI HIZLANDIRIR,

YAKINDAKİ HÜCRELERDEKİ İYİLEŞTİRİCİ MEKANİZMALARI ETKİNLEŞTİRİR,

VERİLDİĞİ BÖLGEYE KÖK HÜCRELERİ ÇEKER (HIZLI İYİLEŞME VE ONARIM),

ENFLAMASYONU DÜZENLER,

SAĞLIKLI DOKULARI KORUR,

YENİ DOKU BÜYÜMESİNİ DESTEKLEYEN ALTYAPIYI OLUŞTURUR

TÜM BU SONUÇLARI PRP'Yİ DOĞRUDAN DOKULARA ENJEKTE EDEREK ELDE EDEBİLİRİZ. (YÜZE PRP, SAÇA PRP)

TROMBOSİT KAYNAKLI BÜYÜME FAKTÖRLERİNDE AZ MİKTARDA MEZENKİMAL KÖK HÜCRE BULUNMAKTADIR.
 

MEZENKİMAL KÖK HÜCRE

BAŞKA BİR HÜCREYE DÖNÜŞME YETENEĞİ OLAN HÜCREYE VERİLEN İSİMDİR. ERİŞKİN VAZİYETTE BULUNAN MEZENKİMAL KÖK HÜCRELER BAĞ DOKULARDA BULUNUR. BU KÖK HÜCRELER BULUNDUĞU DOKUDAN HASARLI BİR DOKUYA GEÇEREK BU DOKULARIN TAMİRİNİ GERÇEKLEŞTİRİRLER. AYNI ZAMANDA BAŞKA DOKULARDA DA HASAR VARSA O BÖLGEYİ BULABİLME ÖZELLİĞİNE SAHİPTİRLER. ERİŞKİN BİREYDE BULUNAN MEZENKİMAL KÖK HÜCRELER GÜNÜMÜZDE KEMİK İLİĞİ VE KEMİK İLİĞİNDEN 4 KAT FAZLA BULUNAN YAĞ DOKUSUNDAN ELDE EDİLİR. ERİŞKİN BİR BİREYDEN ALINAN MEZENKİMAL KÖK HÜCRE HENÜZ BİLİNEN 100 CİVARINDA FARKI HÜCREYE DÖNÜŞEBİLME YETENEĞİNE SAHİPTİR. BUNLAR; KEMİK, KIKIRDAK, KAS, SİNİR, KARACİĞER, PANKREAS HÜCRELERİ GİBİ PEK ÇOK FARKLI HÜCRELERDİR.
 

MEZENKİMAL KÖK HÜCRENİN ÖZELLİKLERİ:

·        MEZENKİMAL KÖK HÜCRELERİN DİĞER HÜCRELERE DÖNÜŞEBİLME ÖZELLİĞİ BULUNUR.

·        AKCİĞER, MİDE VE KEMİK DOKUSUNDA GÖRÜNÜM OLARAK FARKLILIK KAZANIRLAR. BU DURUMUN SEBEBİ ORTAMDAKİ FARKLI KOŞULLARDIR.

·        MEZENKİMAL KÖK HÜCRELERİN HASARLI HÜCRE İLE KAYNAŞMA YETENEKLERİ VARDIR. SADECE KENDİ BULUNDUĞU DOKUDAKİ HASARI ONARMAKLA KALMAZ, BAŞKA DOKUDAKİ HASAR DURUMUNDA DA DİĞER DOKUYA GEÇER VE ONARIM SAĞLAR.

·        BAĞ DOKU KÖKENLİ OLMALARI NEDENİYLE İLGİLİ DOKU HÜCRELERİNİN GELİŞİMİNE VE FONKSİYONUNA KATKI SAĞLAYABİLMEKTEDİRLER.

·        BAĞ DOKU HÜCRELERİ OLAN KAS, YAĞ, KEMİK, KIKIRDAK, TENDON, LİGAMENT GİBİ HÜCRELERE FARKLILAŞABİLİR.

SAYISINI ARTIRABİLMEK İÇİN ÖZEL LABORATUVAR ORTAMINDA HAFTALARCA SÜREN KÜLTÜRLERDE ÇOĞALTILMASI GEREKLİDİR. BU DA CİDDİ BİR TEKNOLOJİ, ALT YAPI, DENEYİM GEREKTİRİR VE MALİYETİ DE FAZLADIR.