EKLEM
SAĞLIĞI-KİREÇLENME-OSTEOARTRIT-KÖK HÜCRE TEDAVİSİ
Eklem Ağrılarına Kök Hücre Tedavisi
Kök hücre vücudun kas, kan, beyin gibi
dokularından elde edilir ve daha sonra enjekte edilen yerde çeşitli hücre
tipleri olma potansiyeline sahiptir.Son yıllarda kök hücre tedavisi
ile kırışık gidermeden omurganın onarımına ve diz hasarlarının tedavisine kadar
birçok hastalık tedavi edilebilmektedir. Ayrıca bu tedavi potansiyel olarak
Osteoartrit- KİREÇLENME hastaları için de kemiklerin uçlarını örten kıkırdak
yapının yıpranması ve kemiklerin birbirine sürtünmesi sonucu ortaya çıkan ağrı,
şişlik, sertlik ve hareket kaybı gibi sorunların önüne geçebilmek amacıyla
yapılmaktadır.
Kronik bir şekilde diz, omuz ya da kalça
bölgesinde bulunan kıkırdak yapılarında meydana gelen problemler nedeniyle
eklem ağrısı yaşayan hastalar için kök hücre tedavisi cerrahi olmayan
yöntemlerin arasında sıklıkla kullanılmaktadır. Bunun nedeni hekimin ağrılı
dejeneratif rahatsızlıkları olan hastalara kök hücre tedavisini uyguladıktan
sonra büyük oranda iyileşme görülmesidir. Rejeneratif tıp özellikle kök hücre tedavisi,
ağrı yönetimi ve iyileşme konusunda büyük bir gelişme göstermiştir.. Kök hücre
tedavisinin mantığı vücudun kendi dokusundan hücreler elde ederek yine kendi
doku ve eklemlerini onarması sonucu iyileşmesidir.Birçoğu semptom ve
belirtilerini egzersiz, kilo kaybı ve yaşam tarzı değişiklikleri yoluyla
yönetir. Semptomlar şiddetli hale gelirse total diz protezi yapılarak cerrahi
operasyon gerçekleştirilir. Kök hücre tedavisinden önce eklem ağrıları yaşayan
hastaların sadece semptomlarının giderilmesine yönelik tedavi veriliyor ve
ilaçlar ile hafiflemeyen ağrılar için ise cerrahi operasyonlar tercih
ediliyordu.Ancak cerrahiye uygun olmayan hastalar için kök hücre tedavisi
alternatif bir seçenek olarak karşımıza çıkmaktadır.
Osteoartrit (OA) Kireçlenme
Tıp dilinde dejeneratif eklem hastalığı,
dejeneratifartrit ya da osteoartrit (OA) olarak adlandırılan kireçlenme,
eklemlerin en sık görülen kronik rahatsızlığıdır. Kireçlenme, her eklemi
etkileyebilir ancak çoğunlukla diz, kalça, bel, boyun, başparmak ve diğer
parmakların küçük eklemleri ve baş parmağın taban ekleminde görülür.
Eklemlerde, kıkırdak adı verilen sağlam
bir materyal her kemiğin ucunu kaplar. Normal eklemlerde kıkırdak, eklem
hareketi için yumuşak, kaygan bir yüzey sağlar ve kemiklerin arasında bir
yastıkçık görevi görür. Kireçlenme vakalarında ise kıkırdak yapısı aşınma
nedeniyle bozulur. Bu yıpranma da ağrıya neden olur. Eklemlerde şişme ve eklem
hareketlerinde problemler ortaya çıkar.
Kireçlenme her yaştan insanda görülebilmekle birlikte 65 yaş üstü insanlarda
daha sıktır. Yaygın risk faktörleri; artan yaş, obezite, önceki eklem
yaralanması, eklemlerin aşırı kullanımı, zayıf uyluk kasları ve genetik
yatkınlığı içerir. İki erişkinden birinde yaşamları boyunca diz kireçlenmesi
ile ilgili belirtiler gözlemlenir. Dört erişkinden birinde 85 yaşına kadar
kalça ekleminde kireçlenme bulguları gelişir. 60 yaş ve üzeri 12 kişiden 1'inde
el eklemlerinde osteoartrit vardır.Geçmişte spor yanda kaza gibi sebeplerle
eklem yaralanması geçiren bireylerde risk artar. Eklemlere tekrarlayıcı
zorlamalara neden olan meslek mensuplarında kireçlenme daha sık görülür. Bazı
kişiler genetik olarak yatkındırlar. Doğuştan kemik ya da eklem hastalığı ile
doğanlarda da kireçlenme riski daha yüksektirBoyun kireçlenmesi ise daha nadir
rastlanan bir durumdur.
Kireçlenme belirtileri nelerdir?
Kireçlenme belirtileri, etkilenen eklemlere ve rahatsızlığın şiddetine bağlı
olarak değişiklik gösterir. Bununla birlikte en sık karşılaşılan
belirtiler ağrı ve sertliktir. Özellikle sabahları veya dinlendikten sonra
eklemlerde sertlik ve ağrı sık olarak görülür. Etkilenen eklemler, özellikle de
uzun süreli faaliyetlerden sonra şişebilir. Belirtiler, aniden ortaya çıkmak
yerine zaman içinde yavaş yavaş gelişme eğilimi gösterir. Sık karşılaşılan
belirtilerin bazıları şunları içerir:
·
Hareket etmekle azalan eklem sertliği ve hareket kısıtlılığı,
·
Bir eklem büküldüğünde eklemeden tıkırtı ya da çıtırtı sesi gelmesi,
·
Eklem etrafında hafif şişme,
·
Aktivite sonrasında veya günün sonuna doğru daha da kötüleşen eklem ağrısı.
Kireçlenmede vücudun farklı bölümlerinde
ortaya çıkan bazı belirtiler;
Kalça: Kasık bölgesi veya kalçada, bazen de diz veya uylukta
ağrı hissedilir.
-Dizler: Diz hareket ettirilirken "gıcırdama" sesi
veya "kazıma" hissi oluşur.
-Parmaklar. Eklem kenarında kemik çıkıntı, parmaklarda şişme,
hassasiyet ve kızarıklık görülebilir. Baş parmak taban ekleminde ağrı olabilir.
-Ayaklar: Ayak baş parmağının tabanındaki büyük eklemde ağrı ve
hassasiyet hissedilir. Ayak bilekleri veya ayak parmaklarında şişlik olabilir.
Kireçlenme
tanısı nasıl konur?
Fizik muayenede etkilenen ekleminizi yakından inceleyerek hassasiyet, şişlik
veya kızarıklık ve eklemdeki hareket açıklığını kontrol edİLİR.
ayrıca görüntüleme ve laboratuvar testleri de önerebilir. Direk grafi ve MRG
kullanılan görüntüleme yöntemleridir. Tanı için kan testi ve eklem sıvısı
analizi de yapılabilir.
Kireçlenme tedavi yöntemleri nelerdir?
Kireçlenmenin tam iyileşme sağlayan kesin bir tedavisi yoktur ancak
belirtileri yönetmek için farklı seçenekler mevcuttur. eklemlerdeki ağrı ve
iltihabi durum için ilaç reçete edİLEBİLİR. Fizik tedavi ile belirtilerin
hafiflemesi sağlanabilir. Bazı hastalarda cerrahi işlem gerekebilir. Eklem içi
ilaç enjeksiyonları da tercih edilen tedavi yöntemleri arasında bulunur.
Hastalığın uzun vadeli yönetimi çeşitli faktörleri içerir:
·
Ağrı, sertlik ve şişlik gibi belirtileri yönetmek,
·
Eklem hareketliliğini ve esnekliği artırma,
·
Sağlıklı bir şekilde kilo verme,
·
Yeterince egzersiz yapma.
Kök Hücre tedavisi ile,osteoartrit (OA)
ilerlemesi yavaşlatılabilir, gerilemesi sağlanabilir ve hatta ilerlemesi tamamen
durdurulabilir. Tedavinin başarı oranı hastanın yaşı, hastalığın süresi ve
hastanın durumu ile orantılıdır.
·
Kök hücre ile osteoartrit tedavisi dünya
bilim adamlarının üzerinde çalıştığı yeni bir yöntem olarak kabul görmektedir.
·
Kök hücrelerin zarar görmüş hasarlı
hücrelere dokunduklarında bu hücrelere dönüşme özelliği vardır, bu nedenle
kireçlenme tedavisinde kullanılmaktadır.
·
Verilecek hücre sayısı hastanın yaş ve
kilosuna göre belirlenir. Tedavi mezenkimal kök hücre (hastanın kendi yağ
dokusu veya kemik iliğinden elde edilen) veya fetal kök hücre kullanarak
gerçekleştirilir. Karar hastanın durumuna göre verilir ve 1 seans uygulama ile
gerçekleştirilir.
·
Farklı derecedeki hastalarda yaşam
kalitesinde genel iyileşme, hastalığın gerilemesinin sağlanması ve bağışıklık
sisteminin güçlendirilmesi gibi alanlarda %88 başarı oranı sağlanmıştır.
Hangi Ortopedik Hastalıklarda Kök Hücre
Tedavisi Uygulanabilir?
·
Diz, kalça, omuz, el ve ayak bileği
eklem kireçlenmelerinde,
·
Kalça, omuz, diz, ayak bileğindeki avasküler
nekrozlarda,
·
Menisküs yırtıklarında,
·
Kaynamayan kırıklarda,
·
Kas ve tendon yırtıklarında.
Kök Hücre İle Osteoartrit-Kireçlenme
Hastalığı Tedavisi
Tedavinin başarı oranı hastanın yaşı,
hastalığın süresi ve hastanın var olan durumu ile doğru orantılıdır. Kök
hücrelerin zarar görmüş hücrelere dokunduklarında bu hücrelere dönüşme özelliği
vardır. hastanın kendi kök hücreleri de uygulanmalıdır. Bu şekilde hastalığın
ilerlemesini yavaşlatır, tamamen durdurabilir ve gerilemesini sağlayabilir.
Hastalık çok ilerlemiş ise birden fazla kez tedavi uygulanması gerekebilir. Bu
hastalığın tedavisi hastanelerin klinik
şartlarında konusunda uzman hekimlerce yapılabilmektedir.
Teorik olarak kök hücre tedavisi kıkırdak gibi vücut dokularında meydana gelen bozulmalara
karşı onarma ve hasarı yavaşlatmaya yardımcı olmak için vücudun kendi
iyileştirme mekanizmasını kullanır. Tedavi ile hekimler hasarlı kıkırdağı
onarmayı, iltihabı ve ağrıyı azaltmayı, protez ameliyatı ihtiyacını önleme ve
geciktirmeyi hedeflemektedir.
Eklem ağrılarını yok etmeye ve azaltmaya
yönelik uygulanan kök hücre tedavisi invazif değildir. Bu konuda yapılan
çalışmalar kök hücre tedavisinin yan etkilerinin minimum düzeyde olduğunu göstermektedir. İşlemden
sonra bazı hastalar geçici olarak ağrıda artış veya eklemde şişlik yaşayabilir.
Hastanın kendi hücresi kullanıldığı için ciddi yan etkileri önemli ölçüde
azalmıştır. Kök hücreleri toplamanın ve prosedüre uygun bir şekilde işlemenin
çeşitli yolları vardır. Kök hücreler ameliyat sırasında veya uygun bir ortamda
enjeksiyonla doğrudan ekleme verilebilir. Kök hücre enjeksiyonları uygularken
hekim, hücreleri tam olarak hasarlı kıkırdak bölgesine iletmek için ultrason
gibi tıbbi görüntüleme yöntemi kullanır.
Eklem Hastalıkları İçin Kök Hücre Tedavisi
Güvenli Mi?
Kök hücre tedavisinde hastanın kendi
hücreleri kullanıldığı için istenmeyen reaksiyon riski minimal düzeydedir.
Dolayısıyla eklem hastalıkları için kök
hücre tedavisi güvenilir bir yöntem olarak kabul
edilir. En sık görülen yan etkiler ise eklemde geçici olarak meydana gelen
şişlik ve ağrıdır. Ancak yapılan bazı araştırmalar kök hücre tedavisinin
vücutta çeşitli yerlerde tümör oluşumu riskini artırabileceğini öne
sürmektedir. Çoğu rejeneratif tedavi yöntemlerinde olduğu gibi bu konuda da
uzmanlar tarafından yapılan çalışmalar geniş bir şekilde devam etmektedir.
Ancak şimdiye kadar birçok hastada alınan yanıtlar yüz güldürücüdür.
